چرا باید علامت تجاری یا برند خود را ثبت کنیم؟
نام تجاری به معنای امروزی رشته‌ای از بازاریابی است که در قرن نوزدهم با ورود محصولات بسته‌بندی‌شده، به وجود آمد. اما در واقع علائم تجاری قدمت ۴۰۰۰ ساله در مصر باستان دارند. صنعتگران چینی حدود ۲۰۰۰ سال پیش علائم خاص خود را به عنوان علائم تجاری، داخل یک نیم دایره (و بعدها ربع) بر پشت ظرف چینی ساخته‌شده حک می‌‌کردند. با پیشرفت تجارت بین کشورها و اقوام مختلف در قرن ۱۲، نشانه‌های تجاری به‌تدریج روی کالاها و اسناد تجاری نیز نقش بستند و در سال ۱۳۶۳ میلادی به دستور شاه ادوارد سوم (پادشاه انگلستان) استفاده از علائم تجاری برای برخی از تجار و صنعتگران اجباری شد.
شکل منحصر به فرد بطری‌های شرکت کوکاکولا، آرم دایره‌ای شکل آبی و سفید رنگ اتومبیل بی‌ام‌دبلیو، و سیب رنگارنگ و گاز زده‌شده‌ی شرکت اپل، همگی نمونه‌های بارز از مارک‌های تجاری هستند که به خاطر آرم خود فوراً شناسایی می‌شوند. در واقع، برای این که محصولات صنعتی و تجارتی هر تجارت‌خانه مشخص و معلوم گردد، تجار علامتی اختیار کرده و اجناس خود را تحت آن علامت رواج می‌دهند.
برند و برندینگ ستون کسب و کار است و به لحاظ تداوم در تجارت، یک نام یا نشان ماندگار بسیار مهم است. از این رو شرکت‌ها و اشخاص تلاش دارند تا نام و نشانی که برایش برنامه‌ریزی کرده‌اند به سلامت به مسیر موفقیت و پیشرفت خود ادامه دهد. ثبت علامت تجاری فقط به‌ثبت رسیدنِ آن نیست؛ قوانین استفاده، نگهداری و مسائل آن بسیار مهم هستند. از این رو شرکت افق پژوهش نیکان تلاش کرده است تا اطلاعات دقیق و مهمی نسبت به ثبت علامت تجاری، ثبت برند، ثبت لوگو، ثبت نام تجاری و دیگر موارد به موکلین خود اطلاع‌رسانی کند و در تمامی مراحل ثبت و بهره‌برداری از نشان تجاری، در کنار آنها باشد.
حق استعمال انحصاری علامت تجاری فقط برای کسانی محسوب می‌شود که علامت خود را به ثبت برسانند. در صورت پرداخت مبلغ، طبق قانون ثبت علائم تجاری، شرکت حق انحصاری پیدا می‌کند که به موجب آن می‌توانید از عرضه‌ی کالاهای مشابه توسط اشخاص ثالث تحت علائم تجاری که عین یا به طریق گمراه‌کننده‌ای مشابه علامت تجاری شما هستند، جلوگیری نمایید. اگر تولیدکننده‌ای بدون اجازه از نام تجاری شما استفاده کند می‌توانید از طریق مراجع قضائی اقدام نموده و خسارت سوء استفاده از نام تجاری خود را طلب کنید. بدین ترتیب، حفاظت علائم تجاری مانع تلاش‌های متقلبان برای استفاده از علائم مشخص به منظور فروش محصولات و ارائه‌ی خدمات نامرغوب می‌شود.
ثبت برندهای محصولات تجاری برای مصرف‌کنندگان نیز شرایط سالمی را به وجود می‌آورد تا به دور از بازار سیاه اجناس تقلبی با خیالی آسوده و با آگاهی کامل، در شرایطی منصفانه و سالم به انتخاب کالاهای مرغوب و مورد نیاز خود بپردازند.
برای ثبت برند چه اقداماتی لازم است؟
اولین قدم برای ثبت برند، انتخاب نامی مناسب است. باید توجه داشته باشید که موارد زیر قابل ثبت نیستند:
- واژه‌های عام: مثلا برند تجاری «میز» قابل ثبت نیست چون این کلمه ی واژه‌ی عام برای یک محصول است.
- واژه‌های توصیف‌کننده محصول: برای مثال واژه‌های «شیرین»، «سریع»، «بهترین»، یا «کلاسیک» قابل ثبت نیستند، مگر اینکه چنین واژه‌هایی بخشی از نام تجاری باشند.
- علائم گمراه‌کننده: مثلا برای محصولات گیاهی نمی‌توان نماد گاو که نشان‌دهنده محصولات لبنی است را ثبت کرد.
- اسامی مشهور و یا نامهای جغرافیایی
- علائمی که برخلاف قوانین عمومی و اسلامی باشد.
- پرچم‌ها، نشان‌های سلطنتی و به طور کلی علائم رسمی دولتی قابل ثبت نیستند.
اگر قصد دارید به همران نام تجاری خود لوگو نیز به ثبت برسانید بهتر است از تصاویر ملموس استفاده نمایید که درک آن برای مخاطبان قابل قبول باشد.
گام اول
انتخاب برند
برند به دو صورت حقیقی و حقوقی به ثبت می‌رسد که برای هر یک مدارک متفاوتی مورد نیاز است.
برای اشخاص حقیقی
- رونوشت برابر اصل شناسنامه و کارت ملی
- ارائه پروانه بهره‌برداری یا مجوز تولید یا پروانه کسب برابرِ اصل شده، یا نامهای از واحد یا صنف مربوطه مبنی بر ارائه خدمات جهت اداره ثبت علائم تجاری
- رونوشت برند مورد نظر به ابعاد ۶*۶ سانتی متر به تعداد ۱۲ عدد و توضیح در برگی جداگانه درخصوص علامت تجاری و توصیف آن، و مستند نام مد نظر از فرهنگ دهخدا
- ارائه کارت بازرگانی به‌نام مالک جواز در صورتی که برند ریشه‌ی لاتین داشته باشد الزامی است و اگر ریشه فارسی داشته باشد نیاز نیست
- امضای وکالت‌نامه
برای اشخاص حقوقی
- ارائه پروانه بهره‌برداری یا جواز تولید یا پروانه کسب برابرِ اصل شده
- رونوشت اولین روزنامه رسمی شرکت (آگهی تأسیس) و روزنامه رسمی آخرین تغییرات هیأت‌مدیره شرکت
- رونوشت برابرِ اصل شده شناسنامه و کارت ملی مالکان حق امضای اوراق بهادار شرکت
- کارت بازرگانی برابرِ اصل شده شناسنامه شخص حقوقی (در صورتی که علامت تجاری مورد نظر لاتین باشد)
- رونوشت علامت تجاری مورد نظر به ابعاد ۶ در ۶ سانتی متر به تعداد ۱۲ عدد و توصیف در خصوص برند و توصیف
- امضای وکالت‌نامه توسط مالکان حق امضای مجاز اوراق بهادار و مهر شرکت
گام دوم
تکمیل مدارک
در این مرحله باید مشخص نمایید قصد دارید برند خود را به نام شخص حقیقی و یا حقوقی به ثبت برسانید؛ با مشخص شدن این موضوع اظهارنامه‌ای مبنی بر استعلام نام برند شما ارسال می‌گردد تا مشخص شود نام انتخابی شما در طبقه و یا طبقات درخواستی شما به ثبت رسیده است یا خیر. این امر درصد رد اظهارنامه ثبت برند شما را به صورت چشمگیری کاهش می‌دهد.
گام سوم
استعلام نام برند
با دریافت جواب استعلام برند می‌توانید اظهارنامه ثبت علامت تجاری یا برند خود را از طریق سامانه اداره مالکیت صنعتی ارسال نمایید. پس از انجام این کار ۳۰ الی ۶۰ روز کاری زمان لازم است تا کارشناس اداره مالکیت صنعتی بررسی‌های لازم را انجام داده و نظر کارشناسی خود را اعمال نماید. چنانچه نام درخواستی شما مورد تأیید قرار بگیرد آگهی تقاضا یا همان آگهی سی‌روزه برای آن صادر می‌شود. پس از انتشار آگهی به مدت ۳۰ روز پرونده شما راکد باقی می‌ماند تا اگر دیگران هرگونه اعتراضی نسبت به برند شما داشته باشند اقدامات لازم را اِعمال نمایند. در صورتی که هیچ اعتراضی نسبت برند شما نباشد، فرایند ثبت رسمی ۱۰ ساله و اقدامات لازم جهت اخذ تصدیق‌نامه علامت تجاری را می‌توانید انجام دهید.
مشاوره رایگان برای ثبت برند و یا نام تجاری :
