اول از همه باید بگویم که جوهر الکترونیکی پدیده ای نوظهور در تکنولوژی نیست و سالها از آن در دستگاه های مختلف به خصوص گوشی های همراه نیز استفاده می شده است. برخی از گوشی های یوتا مانند Yota 3+ از این قابلیت اسفاده کرده اند. حتی برخی از ساعت های هوشمند و کارت های الکترونیکی نیز این قابلیت را به عنوان مزیت به همراه داشته اند. اما بیشترین مصرف از این تکنولوژی در کتابخوان های الکترونیکی دیده می شود که امروزه بسیار مورد توجه علاقه مندان کتاب واقع شده است. حال شاید از خود بپرسید این جوهر الکترونیکی چیست که این مقدار مورد توجه قرار گرفته است؟
همانطور که گفتم اگر از کتابخوان های الکترونیکی مانند Kindle که شرکت آمازون آن را تولید کرده استفاده کرده باشید، پس تجربه استفاده از این تکنولوژی را دارید. چند سالی است که شرکت دیجیکالا محصولی مشابه تحت عنوان فیدیبوک تولید می کند که آن نیز از تکنولوژی جوهر الکترونیکی بهره می برد. اگر هم تجربه دیدن متن در کاغذ ها و یا کتابخوان های دیجیتالی را نداشته اید، به تصویر زیر نگاه کنید. جالب است نه؟ حسی مشابه به دیدن متن بر روی کاغذ را دارد.
شرکت بزرگ E-ink کار خود را در سال 1997 در ایالت ماساچوست آمریکا آغاز کرد. این شرکت موفق شد پس از 7 سال در سال 2004 اولین صفحه نمایش با جوهر الکترونیکی را تولید کند که نمونه اولیه این تکنولوژی به حساب می آمد. همان شرکت سال بعد از این تکنولوژی در ساعت مچی استفاده کرد و سال بعد آن نیز از این تکنولوژی در تلفن همراه بهره برد. ده سال بعد از شروع این اتفاق، یعنی در سال 2007 شرکت آمازون اولین کتابخوان الکترونیکی خود را تحت برند Kindle وارد بازار کرد که توجه ویژه ای از سمت عموم مردم به آن شد. حالا نوبت به سوال اصلی می رسد. جوهر الکترونیکی چیست؟
به زبان ساده، جوهر الکترونیکی در اصل جوهر است! جوهری که از نظر ترکیب شیمیایی ساختاری شبیه به جوهر های استفاده شده در صنعت چاپ می باشد اما به جای اینکه بر روی کاغذ چاپ شود، درون کپسول های بسیار کوچکی که به قطر یک تار موی انسان هستند قرار می گیرد. این کپسول ها بین دو الکترود قرار دارند و درون آنها جوهر های سفید و سیاه وجود دارد که با یک مایع شفاف از هم جدا شده اند. هر رنگ این جوهر بار الکتریکی مختلفی دارد پس در نتیجه اگر از سمت الکترود پایینی، بار منفی به کپسول القاء شود، جوهری که بار منفی دارد به سمت بالا هدایت شده و به سطح قابل دیدن بر روی صفحه نمایش می رود. پس بدیهی است که اگر بار مغناطیسی متفاوتی به این کپسول ها القاء کنیم، جوهر مشکی از سطح بالایی کپسول به سمت پایین حرکت می کند و این عمل موجب می شود تا متن از روی صفحه پاک شده و قابل دیدن نباشد. حتی این الکترود ها می توانند حالتی را ایجاد کنند که بخشی از جوهر سفید و بخشی از جوهر سیاه همزمان در سطح صفحه نمایش قرار گیرند تا تصاویری با دقت بالاتر را نمایش دهند.
اکنون با توجه به اینکه این صفحه های نمایش سیاه و سفید هستند (البته مدل های جدیدتر از برخی رنگ های بیشتر پشتیبانی می کنند) شاید از خود بپرسید که اصلا دلیل وجود این تکنولوژی با وجود محدودیت رنگی چیست؟ آن هم زمانی که صفحه نمایش های AMOLED چیزی حدود 16 میلیون رنگ و حتی بیشتر را با بهترین کیفیت به نمایش می گذارند! برای این سوال جواب های جالبی وجود دارد که اگر پای صحبت تولید کنندگان دستگاه های دارای جوهر الکترونیکی بنشینید کاملا توجیه خواهید شد.
برای مثال اگر بخواهیم برچسب های قیمت برای ویترین های مدرن را با تکنولوژی LCD تولید کنیم، باید هزینه زیادی بپردازیم زیرا هزینه تولید صفحه نمایش با جوهر الکترونیکی ارزان تر می باشد. در مورد ساعت های دیواری نیز همین مبحث مطرح است. ضمن اینکه در دنیای امروز با باتری هایی که در بازار هستند مدیریت مصرف انرژی بسیار مهم است و اینجاست که قدرت اصلی این تکنولوژی خود را نمایان می کند. باید بدانید که در صفحه های جوهر الکترونیکی تنها زمانی انرژی مصرف می شود که بخواهید صفحه را ورق بزنید. یعنی وقتی در حال خواندن کتاب بر روی کتابخوان های الکترونیکی هستید اگر یک ساعت بر روی یک صفحه باشید هیچ انرژی مصرف نمی شود. این در حالی است که صفحه های LCD هر ثانیه 60 بار تا 120 بار بسته به نوع صفحه نمایش شما صفحه را مجددا تازه سازی یا همان Refresh می کنند که این نیازمند مصرف بالای انرژی است. خودم از نسل هشتم کیندل استفاده می کنم و باید بگویم که با هر بار شارژ حدود یک تا دو هفته بسته به میزان مطالعه نیاز به شارژ مجدد ندارم.
یکی دیگر از قابلیت های این تکنولوژی این است که شما در نور زیاد محیط درست مثل کتاب های کاغذی تجربه بهتری از خواندن خواهید داشت. این در حالی است که صفحه نمایش های LCD که در تلفن های همراه تعبیه شده اند زیر نور آفتاب تجربه عذاب آوری دارند. در تصویر زیر شاهد این اتفاق هستید. البته این را هم در نظر بگیرید که در تاریکی شما قادر به خواندن متون بر روی صفحه نمایش های دارای جوهر الکترونیکی نخواهید بود مگر اینکه دستگاه شما دارای نور پس زمینه برای محیط های کم نور باشد. من از کیندل معمولی استفاده می کنم و شبها برای مطالعه نیاز به چراغ مطالعه دارم اما اگر از سری جدید تر مانند Paperwhite استفاده کنید می توانید هنگام مطالعه در تاریکی، نور پس زمینه را فعال کنید.
در مجموع می توان گفت که این تکنولوژی کمک بسیاری به صرفه جویی در مصرف کاغذ و در پی آن جلوگیری از قطع درختان کرده است. به همین دلیل دوست داران طبیعیت، این محصول را بسیار دوست دارند. ضمن اینکه اگر یک کتابخوان الکترونیکی داشته باشید می توانید هزاران کتاب را در کیف خود جا دهید و بدون نگرانی از تمام شدن شارژ بدون اینکه به چشمان خود آسیب بزنید، ساعت ها به مطالعه و کسب علم بپردازید. البته مدل های جدید تر اجازه نوشتن با قلم های مخصوص را به شما می دهند که برای یادداشت برداری فوق العاده است. نظر شما در مورد این تکنولوژی چیست؟ آیا حاضر هستید برای داشتن چنین محصولی هزینه کنید؟ در قسمت دیدگاه ها برای ما بنویسید.
