تاریخچه واقعیت مجازی
واقعیت مجازی از زمان ظهور کامپیوتر ها به وجود نیامده است بلکه پیدایش آن به خیلی قبل از آن بازمی گردد. پس کی بود کجا؟ آدمها از چه زمانی اولین قدم ها را برای ورود به واقعیت مجازی برداشتند؟ از کی به این بلوغ و خود باوری رسیدند که می توانند دنیایی را به غیر از آنکه درون آن هستند خلق کنند. اصلا واقعیت مجازی یعنی چه؟
قبل از آن بهتر است بدانیم که واقعیت مجازی یعنی با هر امر غیر واقعی و مجازی احساس نزدیکی کنیم و آن را واقعی بشماریم که این شامل نقاشی تئاتر و سینما و داستان نویسی هم میشود.
وقتی که از پرسپکتیو در هنر سخن به میان می آید یعنی خلق و به وجود آوردن عمق ها در صحنه های دو بعدی که واقعی به نظر می آمدند یا در تئاتر وقتی که آنقدر با شخصیت ها و صحنه ها ارتباط نزدیکی پیدا می کنیم که آنها را با آن که ماهیتی غیر واقعی دارند حقیقی می انگاریم یک جور واقعیت مجازی است، که افراد برجسته ی این حوزه در تاریخ هنر به آن اشاره کرده اند. همین قضیه در داستان نویسی و رمان و مخصوصاً در سینما هم مصداق دارد.
مخصوصاً در سینما با استفاده از انواع جلوه های بصری و جلوه های ویژه که روز به روز گسترده تر می شود و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد این خطا را برای ذهن به وجود می آورد که این ها واقعی هستند، در اینجا هم ما با یک امر مجازی اما واقع نما روبرو هستیم.
شاید شما هم در هنگام تماشای فیلم آنقدر در عمق آن فرو رفته باشید که با شخصیت های آن همذات پنداری کرده باشید و همراه با شخصیت های آن ترسیده باشید، خشمگین شده یا ناراحت شده باشید این هم واقعیت مجازی است که بیشتر در فیلم های ترسناک با استفاده از جلوه های ویژه به وجود می آید.
شاید این صحنه های مجازی آنقدر برایتان حقیقی بوده باشد که مجبور شده اید در لحظه که به خود می آیید و حواستان را جمع می کنید به خودتان یادآوری کنید که این همه فیلم و غیر واقعی است یا کسی که در کنار شما مشغول تماشای فیلم است شما را متوجه این قضیه کند و فرق واقعیت و مجاز را به شما یادآوری کند.
در دنیای امروز انطباق و نزدیکی واقعیت و مجاز روز به روز بیشتر می شود و در قسمت هایی به هم می پیوندد مثل دایره هایی که در قسمت هایی در هم فرو میروند و انطباق و همپوشانی پیدا می کنند.
یکی از وجوه تمایز انسان از سایر موجودات که او را ممتاز کرده است کنجکاوی او برای ورود به حیطه های ناشناخته است واقعیت مجازی هم یکی از این حیطه های جدید و ناشناخته بود که روز به روز بیشتر انسان کنجکاو قرن بیست و یکم را به سمت خود می کشاند .
واقعیت مجازی به چه شیوه هایی ایجاد می شود؟
واقعیت مجازی به شیوه های گوناگونی انجام می شود از جمله:
واقعیت مجازی مبتنی بر شبیه سازی مثل شبیه سازی رانندگی یا آموزش خلبانی به کسانی که قصد آن را دارند
واقعیت مجازی مبتنی بر تصویر آواتارکه در آن افراد می تواند در قالب ویدیوی واقعی یا آواتار به محیط مجازی بپیوندند .
سخت افزار واقعیت مجازی کدامند؟
- برای احساس غوطه ور شدن در واقعیت مجازی، نرخ فریم بالا حداقل ۹۵ فریم بر ثانیه و تأخیر کم اهمیت دارد
- ژیروسکوپ و حسگرهای حرکتی برای ردیابی وضعیت سر بدن و دست
- صفحه نمایش کوچک HD برای پردازنده های کامپیوتری سریع و کوچک و سبک
- و همچنین هدست و عینک های VR که مخصوص واقعیت مجازی است
کاربرد های واقعیت مجازی کدامند ؟
واقعیت مجازی همانطور که از نامش پیداست یک تجربه شبیه سازی شده است که می تواند مشابه یا کاملاً متفاوت از دنیای واقعی باشد و هرچند که واقعیت مجازی کاربرد های زیادی دارد اما شاید اکثر ما به عنوان سرگرمی و بازی با آن آشنا باشیم و آن را تجربه کرده باشیم مانند بازی های ویدیویی ،سینمایی سه بعدی و دنیای مجازی .
هدست های واقعیت مجازی VRدر ابتدا توسط شرکت های بازی های ویدئویی در دهه ۱۹۹۰ منتشر شد و با شروع دهه ۲۰۱۰ نسل بعدی هدست های تیتر دار تجاری توسط کمپانی هایSony,Vibe HTC , Oculus, ارائه شدند . سال ۲۰۱۵ ترن هوایی پارک های موضوعی واقعیت مجازی را برای تطبیق جلوه های بصری و بازخورد لمسی در نظر گرفتند .اما به غیر از بازی و سرگرمی این تکنولوژی کاربردهای دیگری هم دارد. شاید برایتان جالب باشد این فناوری در زمینه تجاری مثلا جلسات مجازی مورد استفاده قرار می گیرد و یا کارکرد آموزشی دارد مثلاً آموزش پزشکی یا نظامی .
حتی در زمینه جامعه شناسی و روانکاوی هم واقعیت مجازی کاربرد دارد و ابزاری مقرون به صرفه برای مطالعه و تکرار تعاملات در یک محیط کنترل شده است و می توان از آن به عنوان یک مداخله درمانی استفاده کرد این موضوع ما را به یاد هیپنوتیزم درمانی می اندازد که احتمالاً استفاده از واقعیت های مجازی برای به یاد آوردن یک صحنه یا موضوع خطرات کمتری نسبت به هپنوتیزم دارد.
اما و اگرهای استفاده از واقعیت مجازی و هدست های VR کدامند؟
هر فناوری جدیدی که به بازار می آید در ابتدا برای عموم مردم ناشناخته است و استفاده از آن باید با احتیاط هایی همراه باشد و حتی این تازه بودن باعث ارائه انواع اقسام نظریات از افراد آگاه و غیر آگاه می شود و گاهی حتی بازار شایعات و اخبار کذب در مورد آن داغ است .
در مورد واقعیت مجازی هم همینطور است و ملاحظات بهداشتی و ایمنی زیادی در مورد این مورد هست که باید آنها را مد نظر داشته باشیم. از جمله اینکه استفاده از این فناوری برای کودکان و کسانی که آشنایی کمتری با آن دارند بیشتر خطر دارد و باید استفاده از آن با احتیاط هایی همراه باشد که البته این موضوع نسبی است و نسبت به آگاهی و آشنایی فرد با این حیطه یعنی واقعیت مجازی تغییر می کند.
مثلاً در یک برنامه مستند تلویزیونی که در مورد تاریخ سینما بود گفته می شد که در فیلمی که حدود ۷۰ سال قبل ساخته شده تماشاگران با تماشای قطاری که به نظر در حال ورود به صحنه بود همه از جای خود بلند شده و فرار کردند چون به نظرشان واقعی آمده است اما از ۱۰۰ نفر از تماشاگران زمان حال محال است که هیچ کدامشان چنین کاری بکند و حتی اگر کسی چنین حرکتی کند به نظرشان خنده دار و حتی مسخره می آید ،چرا ؟!
چون تماشاگران زمان حال بیشتر با چنین صحنه هایی و حتی خیلی حرفه ای تر از آن آشنایی دارند. در مورد واقعیت مجازی هم همینطور است.
اکثر سیستم های واقعیت مجازی با هشدارهای مصرف کننده همراه هستند و ممکن است عوارضی مانند تشنج مشکلات رشد در کودکان تداخل با وسایل پزشکی پرش تشنج و بیهوشی به همراه داشته باشند حتی اگر فرد قبل از آن سابقه این بیماریها را نداشته باشد .
همچنین هنگام استفاده از هدست های واقعیت مجازی افراد ممکن است به سرعت آگاهی خود را نسبت به محیط واقعی از دست بدهند و در اثر زمین خوردن یا برخورد با اشیا واقعی به خود آسیب برسانند پس باید در مواجهه با واقعیت مجازی هم احتیاط ها و ایمنی های لازم را همیشه به یاد داشته باشیم. البته در آخر باز هم این نکته را تکرار می کنم که همه چیز بستگی به ظرفیت و توانایی و آگاهی فرد نسبت به آن دارد و فرد باید در این زمینه با خود صادق باشد نه برای چشم و هم چشمی یا مسابقه دادن با دیگران نا آگاهانه وارد این حیطه شود.
